Odkrywanie kolorów z modelem DISC. Wywiad z mentorką zmiany i rozwoju
Zastanawiałeś się kiedyś, jak lepiej zrozumieć siebie i innych w codziennym życiu, zarówno zawodowym, jak i osobistym? Teoria kolorów DISC może być kluczem do poprawy komunikacji, zwiększenia efektywności pracy oraz budowania bardziej harmonijnych relacji. Model DISC, który dzieli ludzkie zachowania na cztery główne typy – Dominujący, Inspirujący, Stabilny i Sumienny – oferuje narzędzia do lepszego zrozumienia różnic między ludźmi.
Jakie praktyczne korzyści można uzyskać, stosując DISC w życiu codziennym? Dlaczego warto ją poznać? Naszą dzisiejszą rozmówczynią jest certyfikowana konsultantka MaxieDISC® Aneta Jaworska. Wspólnie odkryjemy, jak model DISC może stać się cennym narzędziem, pomagając w zarządzaniu ludzkimi zachowaniami i komunikacją. Przekonajmy się, jakimi praktycznymi wskazówkami i strategiami podzieli się z nami ekspertka, która z pasją pomaga innym rozwijać swoje umiejętności i potencjał. Zapraszamy do inspirującej rozmowy pełnej cennych spostrzeżeń i praktycznej wiedzy.
Ewelina Salwuk-Marko: Co skłoniło Cię do zainteresowania się teorią kolorów DISC?
Aneta Jaworska: Generalnie praca z ludźmi. Kiedy kilka lat temu zaczęłam zarządzać zespołem ośrodka wypoczynkowego i biura podróży, spotkałam się z przeróżnymi historiami, osobowościami, pokoleniami. W czasie sezonu było to ponad 100 osób, każda ze swoim stylem komunikacji, swoją różnorodnością. To była dla mnie prawdziwa szkoła życia, bo jako osoba z warszawskim doświadczeniem korporacyjnym weszłam w struktury polskiej przedsiębiorczości na Mazurach, gdzie moją rolą było „podokręcanie śrubek”, aby osiągnąć konkretne wyniki finansowe. W takich okolicznościach wzbudzanie zaufania wśród pracowników, przyzwyczajonych do określonego stylu pracy, dla nikogo nie jest łatwym zadaniem.
„Panienka z Warszawy”, „Co ona tam wie”, „Szybko stąd ucieknie” to były trudne, ale motywacyjne dla mnie „kopniaki słowne”, które skłoniły mnie do zastanowienia się, dlaczego z niektórymi znacznie szybciej udało mi się znaleźć „wspólny” język, a inni przez bardzo długi czas podchodzą do mnie z nieufnością. Nie była to tylko kwestia wieku, albo coś, co łatwo sklasyfikować. Było to znacznie bardziej skomplikowane, ale wierzyłam, że znajdę jakiś klucz. Szukałam więc wiedzy, narzędzi, które pomogłoby mi lepiej zrozumieć te różnice i wprowadzić bardziej efektywne metody zarządzania. Jedną z nich była metodologia DISC. Z czasem zaczęłam wykorzystywać tę wiedzę także w relacjach z klientami, bo gdy przychodzi cała rodzina oglądać salę weselną, to w trakcie spotkania masz do czynienia od razu z różnymi stylami, a każdy z nich jest tak samo ważny. Jak nie urazić kogoś, jak sprawić, by nie poczuł się urażony, a jednocześnie sprzedać? Istnieje wiele narzędzi, które pomagają „rozszyfrować” ludzi, a dzięki temu dostosować do niego komunikację, ale DISC jest niezwykle prosty i intuicyjny. Wtedy jednak działam trochę „po omacku”, na bazie wiedzy, którą sama sobie znalazłam. Dopiero kilka lat później, kiedy postanowiłam zostać trenerem biznesu, podczas certyfikacji Briana Tracy spotkałam Agnieszkę Majdę, konsultantkę metodologii DISC, która zainspirowała mnie, aby zająć się tym „na poważnie”. Wykorzystując swoje doświadczenia zarządzania zespołem bardzo szybko zrobiłam certyfikację na konsultantkę MAXI DISCa. Dziś dla mnie to podstawa każdego procesu rozwojowego, zarówno w kontekście indywidualnym, jak i organizacyjnym.
Czy możesz w skrócie wyjaśnić, czym jest model DISC i jakie są jego główne założenia?
DISC dzieli ludzi według czterech stylów zachowania. D jak Dominujący, określany kolorem czerwonym, I jak inspirujący (żółty), S jak Stabilny (zielony) i C jak Sumienny (niebieski). Każdy z tych stylów charakteryzuje się unikalnymi cechami i preferencjami w komunikacji oraz pracy. Warto na początku zaznaczyć, że nie ma stylów gorszych czy lepszych. Wszystkie style mają swoje mocne strony i obszary do rozwoju.
Nikt też nie jest tylko jednym kolorem. Ludzkie zachowania są złożone i wielowymiarowe. Większość osób wykazuje cechy więcej niż jednego stylu, chociaż jeden z nich zazwyczaj dominuje. Na przykład, osoba może być przede wszystkim Inspirująca (żółta), ale jednocześnie wykazywać cechy Stabilności (zielonej) w określonych sytuacjach. Dlatego im więcej wiemy na temat kolorów, tym bardziej jesteśmy w stanie „odczytać” drugą osobę, a tym samym lepiej dostosować nasze podejście, komunikację i współpracę. Kompleksowa wiedza pozwala na bardziej efektywne zarządzanie relacjami, minimalizowanie konfliktów oraz budowanie silniejszych i bardziej zgranych zespołów. Wiedza o kolorach jest jednocześnie niezbędna do zarządzania sobą.
Opowiedz w takim razie co każdy ze stylów reprezentuje, czym się różnią?
Osoby o wysokim poziomie Dominacji – czerwone – są zazwyczaj ambitne, zdecydowane i skoncentrowane na osiąganiu celów. Szybko podejmują decyzje i lubią wyzwania. Osoby „żółte”, określane jako Inspirujące czy Wpływowe, są towarzyskie, entuzjastyczne i perswazyjne. Ich optymizm i energia sprawiają, że często są w centrum uwagi i potrafią z łatwością przekonać innych do swoich pomysłów. Lubią być aktywne społecznie, a ich styl komunikacji jest zazwyczaj otwarty i przekonujący. Ludzie o wysokim poziomie Stałości, czyli „zielone” są lojalni, cierpliwi i wspierający. Preferują stabilność i harmonię, często świadomie unikając konfliktów. Osoby z dominującym stylem Sumienności -niebieskie – są dokładne, analityczne i zorientowane na szczegóły. Dążą do perfekcji i poświęcają dużo czasu na planowanie i analizę.
Taki opis to jedynie wprowadzenie, bo – tak jak wspomniałam wcześniej – jesteśmy miksem kolorów. Dla przykładu osoba „żółto-zielona” będzie zazwyczaj pełna energii i optymizmu, ale jednocześnie bardzo lojalna i wspierająca wobec swojego zespołu. W codziennej pracy może motywować innych swoim entuzjazmem, a w trudnych momentach oferować cierpliwość i zrozumienie.
Styl czerwono – niebieski może opisywać osobę, która dąży do osiągania wysokich celów i jest bardzo zdeterminowana, ale jednocześnie przykłada dużą wagę do szczegółów i precyzji. W zarządzaniu projektami łączy szybkie podejmowanie decyzji z dokładnym planowaniem.
Aby więc w pełni wykorzystać potencjał tej wiedzy, potrzebna jest całościowa analiza stylu danej osoby. Zrozumienie złożoności i kombinacji różnych stylów zachowania umożliwia stworzenie bardziej harmonijnego środowiska pracy, zwiększenie efektywności czy osiągnięcie lepszych wyników biznesowych.
Zakładając, że wiem już jakie kolory są moimi dominującymi, co mogę z tą wiedzą zrobić w praktyce?
Gdybym miała odpowiedzieć krótko powiedziałabym „różnice po poznaniu DISCa są ogromne”. Posiadanie wiedzy na temat swoich dominujących kolorów otwiera przed Tobą wiele praktycznych możliwości. Po pierwsze ważne jest zrozumienie, że każdy kolor ma tak samo zalety, jak i wady. Im więcej na ten temat wiesz, tym bardziej możesz rozwijać swoje talenty, ale też pracować nad tym, co może Cię ograniczać. Jeśli jesteś osobą dominującą (czerwoną) i jesteś liderem możesz wykorzystywać swoje naturalne umiejętności przywódcze i zdolności do podejmowania szybkich decyzji, ale popracować nad cierpliwością i empatią w relacjach z innymi. Z kolei, jeśli jesteś osobą sumienną (niebieską), Twoja dokładność i dbałość o szczegóły są ogromnym atutem, ale warto pracować nad większą elastycznością i otwartością na zmiany. Jako osoba inspirująca (żółta), możesz być bardzo ekspresyjna i entuzjastyczna, co jest świetne, ale pamiętaj, że osoby sumienne (niebieskie) mogą potrzebować bardziej szczegółowych informacji, które dla Ciebie mogą wydawać się nieistotne.
Po drugie, znajomość swoich dominujących kolorów pozwala na lepsze zarządzanie relacjami w zespole.
Osoby stabilne (zielone) są wspierającymi członkami zespołu, ale mogą potrzebować więcej czasu na adaptację do zmian. Jeśli masz zamiar przeprowadzać zmiany – musisz założyć, że osoby te będą potrzebowały wsparcia i czasu na przystosowanie się. Z kolei osoby dominujące (czerwone) mogą być niecierpliwe wobec wolniejszego tempa pracy, dlatego warto też uczyć ich tolerancji na inne style pracy.
Po trzecie, wiedza o swoich dominujących kolorach DISC pomaga w rozwoju kariery i osobistej efektywności. Jeśli jesteś osobą sumienną (niebieską), możesz skoncentrować się na rolach, które wymagają analitycznego myślenia i precyzji, takich jak analiza danych czy kontrola jakości. Osoby inspirujące (żółte) mogą rozwijać swoje umiejętności w obszarach związanych z kreatywnością i komunikacją, takich jak marketing czy public relations.
Czyli zajmując się PRem dobrze wybrałam!
Oczywiście wiele faktów, na bazie naszego doświadczenia, wiemy o sobie intuicyjnie. Takie narzędzia jak DISC tylko potwierdzają nasze przeczucia i pomagają je usystematyzować, dostarczając nam precyzyjnych, obiektywnych danych, które możemy zastosować w praktyce. Dla przykładu jako osoba żółta możesz zdawać sobie sprawę, że Twoja naturalna ekspresyjność i entuzjazm są Twoją mocną stroną, ale czasem mogą przytłaczać innych, zwłaszcza osoby o bardziej introwertycznym usposobieniu. Wiedząc jakie potrzeby mają inne kolory możesz się dostosowywać – na przykład podczas spotkań z osobami introwertycznymi (zielonymi lub niebieskimi), możesz być bardziej stonowana i daj im przestrzeń do wyrażenia swoich myśli, jeśli zależy Ci na ich komforcie.
Czy zauważyłaś, że pewne kolory są bardziej reprezentowane w określonych zawodach?
Tak, zdecydowanie można zauważyć, że pewne kolory są bardziej reprezentowane w określonych zawodach. Aby jednak opierać się na faktach, potrzebna byłaby szersza, ekspercka analiza. Mogę natomiast powiedzieć, jakie kolory sprawdzają się w konkretnych rolach.
Osoby z dominującym stylem czerwonym cechują się silnym dążeniem do osiągania celów, zdecydowaniem i zdolnościami przywódczymi. Dobrze będą się więc czuli jako managerowie, liderzy projektów, kierownicy sprzedaży czy przedsiębiorcy.
W przypadku osób z dużą dominacją „żółtego”, warto wykorzystać ich umiejętność nawiązywania kontaktów, kreatywność i zdolność do motywowania innych. To sprawia, że świetnie sprawdzają się w zawodach wymagających interakcji z ludźmi oraz innowacyjnego myślenia. Mogą być cenionymi marketingowcami, sprzedawcami, aktorami czy specjalistami od budowania wizerunku.
Osoby zielone sprawdzą się jako pielęgniarki, nauczyciele, doradcy, specjaliści ds. HR. Ich zdolność do budowania trwałych relacji, empatia i umiejętność pracy w zespole sprawiają, że są idealnymi kandydatami do ról, które wymagają wsparcia, zrozumienia i dbałości o relacje międzyludzkie.
Osoby z dominującym stylem niebieskim są precyzyjne, analityczne i zorientowane na szczegóły, więc to świetni analitycy danych, księgowi, inżynierowie, specjaliści ds. jakości, programiści.
Czy możesz podać przykład, jak zastosowanie DISC pomogło w rozwiązaniu konkretnego problemu w zespole?
Oczywiście, takich przykładów jest wiele. Podam Ci historię z jednego z hoteli, gdzie był poważny problem z komunikacją między działem recepcji a housekeepingiem. Goście często skarżyli się na opóźnienia w przygotowaniu pokoi i brak synchronizacji między przyjazdami a gotowością pokoi. To prowadziło do napięć między pracownikami obu działów, a właściciel był sfrustrowany i co najlepsze… zwrócił się z prośbą o konsultację lub szkolenie z komunikacji. Tymczasem to już lekarstwo, a tego nie możemy podać bez diagnozy. I tu świetnie się sprawdza DISC, bo pozwala odkryć o co tak naprawdę w tym zespole chodzi. Po przeprowadzeniu analizy w obu działach, odkryliśmy kluczowe różnice w stylach zachowania: większość pracowników recepcji miała styl Inspirujący (żółty) – byli towarzyscy, entuzjastyczni, ale czasem brakowało im struktury i dokładności. Dział housekeepingu to głownie kobiety dokładne, ale potrzebujące więcej czasu na wykonanie zadania. Zrozumienie tych różnic pozwoliło nam wdrożyć kilka kluczowych zmian np. recepcja zamiast ogólnych instrukcji, zaczęła przekazywać dokładne godziny przyjazdów gości i specyficzne wymagania dotyczące pokoi. Zorganizowaliśmy też „dni zamiany ról”, podczas których pracownicy recepcji spędzali dzień w roli pracowników housekeeping i odwrotnie. Dzięki temu każdy mógł lepiej zrozumieć wyzwania i obowiązki swoich kolegów z innego działu, co zwiększyło wzajemne zrozumienie. Wprowadziliśmy też elementy grywalizacji, tworząc system punktów i nagród za współpracę między działami. Na przykład, za każdy sprawnie i szybko przygotowany pokój bez skarg od gości, oba działy otrzymywały punkty, które można było wymienić na wspólne benefity, takie jak dodatkowy czas wolny lub wspólne wyjścia integracyjne.
Metodologia DISC to proste, ale obszerne narzędzie i połączenie tego z wiedzą z innych obszarów może przynieść niesamowite rezultaty.
Czy można zmienić swój kolor w ciągu życia, czy jest on raczej stały?
Kolor w DISC, czyli dominujący styl zachowania, jest generalnie stabilny, ale nie jest całkowicie stały przez całe życie. Istnieje kilka czynników, które mogą wpływać na zmiany w naszym stylu, takie jak praca, edukacja czy relacje interpersonalne. W środowisku zawodowym możemy prezentować inny styl niż w życiu prywatnym, aby lepiej dostosować się do wymagań sytuacji.
Dlatego w raporcie MAXI DISC znajdują się dwa ważne aspekty:
- Zachowanie naturalne – Nasz preferowany sposób reagowania na rzeczywistość, kiedy zachowujemy się w zgodzie ze sobą.
- Zachowania adaptowane – Dopasowane do realizacji celów i roli, w której występujemy. Są to zachowania wyuczone, na które mają wpływ czynniki zewnętrzne i wewnętrzne w danej chwili.
Zrozumienie tych aspektów pozwala na bardziej świadome zarządzanie swoim stylem zachowania i lepsze dostosowanie się do różnych ról czy sytuacji w życiu zawodowym i osobistym. Ale do tego potrzebna jest analiza ekspercka.
Czy uważasz, że edukacja na temat metodologii DISC powinna być częścią programu nauczania w szkołach?
Generalnie uważam, że w szkole powinno się więcej uwagi poświęcić samopoznaniu. Jako matka dwóch synów w różnym wieku, przechodziłam i przechodzę przez różne wyzwania związane z ich edukacją i rozwojem. Obserwując ich potrzeby i reakcje, dostrzegam ogromną wartość w edukacji na temat osobowości, stylów zachowania, indywidualnych preferencji. Edukacja powinna więc obejmować nie tylko rozwój intelektualny, ale także emocjonalny i społeczny.
Dzieciom nie przeprowadza się testów w taki sam sposób, jak dorosłym, ale na bazie różnych ćwiczeń i obserwacji można uzyskać cenne informacje na temat ich stylów zachowań i preferencji. Proces ten opiera się na bardziej zintegrowanym i dynamicznym podejściu, które jest dostosowane do ich poziomu rozwoju i zdolności poznawczych.
W przypadku DISCa uważam, że powinien być to obowiązkowy element zakończenia pierwszego etapu edukacji, ponieważ pozwala na lepsze dopasowanie ścieżki edukacyjnej do naturalnych predyspozycji, zainteresowań i stylu uczenia się ucznia.
Dla przykładu uczniowie wykazujący tendencję dominacji koloru żółtego mogą lepiej funkcjonować w szkołach z programami artystycznymi, teatralnymi, muzycznymi lub mediowymi, gdzie mogą wyrażać swoją kreatywność i pracować w zespołach. Uczniowie sumienni mogą najlepiej odnajdywać się w szkołach z programami inżynieryjnymi, klasami o profilu ścisłym.
Generalnie narzędzia typu DISC stosowane są na całym świecie w różnych kontekstach, aby poprawić komunikację, zrozumienie i efektywność zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. Dlatego tak samo można to wykorzystać w przypadku doradztwa zawodowego, jak i rozwoju osobistego oraz – jak podałam na konkretnej historii z hotelu – rozwoju biznesowego.
Dziękuję za inspirującą rozmowę.
Aneta Jaworska
Mentorka zmiany i rozwoju. Praktyk i trenerka biznesu Brian Tracy International oraz certyfikowana konsultantka MaxieDISC®.
Kierując się myślą Heraklita, że „jedyna pewna to zmiana”, motywuje i zachęca innych do nieustannego rozwoju oraz bycia gotowym na zmiany, które niosą ze sobą nowe możliwości. To jej nowa droga, bo po 20 latach pracy etatowej, postanowiła rozszerzyć swoją misję inspirowania innych do nieustannego rozwoju. Wcześniej pracowała jako Dyrektor Zarządzający ośrodka wypoczynkowego i biura podróży, była też szefem działu PR agencji badawczej, pracowała w dziale marketingu w TV. Każde z tych doświadczeń nauczyło ją efektywnego zarządzania w dynamicznym środowisku.
Dziś, w celu inspirowania innych do odkrywania ich pełnego potencjału i osiągania sukcesów, rozwija platformę szkoleniową zwinnyumysl.pl z kursami online, wspierających rozwój osobisty i zawodowy. Jej pasją jest branża turystyczna, dla której prowadzi insta kanał @suteczniwturystyce, gdzie korzystając z nanolearnigowych technik przekazuje w luźny sposób treści dotyczące samorozwoju i rozwoju biznesu.
