Myślenie wizualne to nie tylko modne hasło, ale realne narzędzie, które pozwala uprościć złożone usługi i wiedzę ekspercką. Ekspertka ds. myślenia wizualnego Basia Grzegorzewska (marka Basia Rysuje) tłumaczy, jak wykorzystać metafory, mapy myśli i storytelling, by skutecznie komunikować się z klientami i odbiorcami. Zdradza też, dlaczego mózg lepiej zapamiętuje obrazy niż tekst i jak wygląda jej proces pracy nad wizualizacją informacji.
Jakie techniki myślenia wizualnego najlepiej sprawdzają się w prezentowaniu złożonych usług lub wiedzy eksperckiej?
Zanim przejdę do odpowiedzi na Twoje pytanie, warto najpierw wyjaśnić, czym dokładnie się zajmuję. Otóż specjalizuję się w wizualizacji informacji i przekazu – współpracuję zarówno z firmami, organizacjami pozarządowymi, jak i szkołami. W praktyce oznacza to, że tworzę mapy myśli, notatki wizualne, różnego rodzaju schematy i ikonografiki, a także animacje rysunkowe, znane jako whiteboard animation. Co ważne, nie zajmuję się stricte brandingiem – nie buduję od podstaw identyfikacji wizualnej marek – ale świetnie uzupełniam te działania, przekładając skomplikowane treści na język obrazu i pomagając je uporządkować oraz uczynić bardziej przystępnymi.
Przechodząc do pytania, najlepszą techniką, którą polecam, są metafory wizualne. Na przykład system IT pokazuję jako maszynę z zębatkami, która ma opisane poszczególne elementy i pokazane połączenia między elementami. Mózg lubi rzeczy, które zna, więc metafory ułatwiają zrozumienie i zapamiętanie. Następnie są to:
- Mapy wizualne i ikonografia:
Tworzę mapy wizualne, które pokazują ścieżkę klienta lub flow pracy. Używam uproszczonych kroków, ikon, boksów z tekstem. To upraszcza złożone procesy i pomaga je zapamiętać. - Storytelling wizualny „przed-po”:
Pokazuję problem i rozwiązanie, np. bałagan w firmie przed i po wdrożeniu narzędzi lub nowych procesów. Taki storytelling graficzny świetnie pokazuje realną wartość i tłumaczy zmianę, co pozwala pracownikom zrozumieć zmianę i ją zaakceptować. - Frameworki i schematy:
Popularne modele, jak piramida czy koło porządkują wiedzę i nadają jej strukturę. Podają dosyć skomplikowaną wiedzę w szybki i kompaktowy sposób — idealne do wydrukowania i powieszenia na widoku. - Matryce i wykresy:
Wizualizuję parametry, np. czas vs. pieniądze. Takie wizualizacje są szybsze do zrozumienia niż opis tekstowy i bardziej przemawiają do wyobraźni, zwłaszcza na spotkaniach branżowych. - Persony i ich podróże:
Rysunkowe przedstawienie klienta i jego decyzji jest czasem łatwiejsze niż opisowe. Taka forma pomaga znaleźć nieoczywiste elementy, ale też pobudza wyobraźnię i budzi emocje. W efekcie otrzymujemy pełniejszy i ciekawszy obraz klienta, który od razu zapamiętujemy.
Dlaczego myślenie wizualne jest tak ważne w dzisiejszych czasach?
Żyjemy w przestrzeni 3D, otoczeni przedmiotami, a nie tylko tekstem. Pierwsze znaki, które wypracowaliśmy jako ludzie, to były symbole i hieroglify. Dopiero później powstało pismo.
Mózg bardzo lubi wizualizację i najlepiej zapamiętuje, gdy angażujemy obie półkule – kreatywną i logiczną. Łączenie ich tworzy silniejsze ścieżki pamięciowe. W dzisiejszych czasach mamy zalew treści i presję czasu. Ludzie nie mają ochoty czytać długich tekstów – popularne jest TL;DR, czyli too long to read. Myślenie wizualne pozwala szybko przekazać sedno i wyróżnić się wśród innych.
Jak wygląda Twój proces tworzenia wizualizacji materiałów eksperckich?
Pierwszą, najważniejszą rzeczą jest rozpoznanie tematu i celu klienta: co chce pokazać, komu i jaki efekt osiągnąć. To są kluczowe pytania.
Następnie:
- Zbieram materiały: brief, prezentacje, artykuły, nagrania.
- Porządkuję informacje i dobieram schemat – metaforę, oś czasu, mapę myśli.
- Tworzę szkic z elementami wizualnymi: ikony, strzałki, kolory, zgodnie ze stylem klienta (często według brandbooka).
- Przedstawiam klientowi szkic i wprowadzam poprawki (dwie rundy feedbacku).
- W przypadku animacji przygotowuję storyboard, w przypadku ilustracji – wersję roboczą.
Grafika musi zawierać logo klienta i realizować założony cel – zrozumienie i zapamiętanie przekazu.
Przeczytaj także nasz artykuł: Kiedy warto delegować zadania w firmie?
Jakie są największe wyzwania, z jakimi spotykasz się podczas pracy z myśleniem wizualnym?
Największym wyzwaniem jest zawsze dobre zrozumienie potrzeb klienta i tego, co właściwie chce pokazać. Często klienci sami do końca nie wiedzą, co jest dla nich najważniejsze, albo mają bardzo dużo materiałów i trudno im wybrać kluczowe informacje. Wtedy moją rolą jest pomóc im to uporządkować, znaleźć ten główny przekaz i dobrać do niego odpowiedni schemat wizualny. Czasem to wymaga kilku rozmów i naprawdę wnikliwego wywiadu.
Drugim wyzwaniem bywa ograniczony czas. Zdarza się, że ktoś potrzebuje wizualizacji na już, na wczoraj, a przecież, żeby powstała dobra grafika, trzeba zebrać materiały, przemyśleć koncepcję i przygotować szkic. Staram się wtedy maksymalnie uprościć proces, ale nigdy nie rezygnuję z etapu porządkowania treści – to podstawa skutecznego myślenia wizualnego.
Czy każdy może nauczyć się myślenia wizualnego, czy trzeba mieć do tego specjalny talent?
Zdecydowanie uważam, że każdy może się tego nauczyć! Myślenie wizualne to nie jest kwestia talentu plastycznego, tylko sposobu porządkowania informacji i odwagi, żeby zacząć rysować nawet najprostsze rzeczy. Często powtarzam na szkoleniach: tu nie chodzi o piękne rysunki, tylko o czytelność i prostotę przekazu. naturalnie notują w sposób wizualny – rysują, podkreślają, używają kolorów. Z wiekiem uczymy się pisać linearnie i zapominamy o tej kreatywności. Wystarczy sobie pozwolić na powrót do tych prostych, obrazkowych notatek, żeby zobaczyć, jak bardzo to ułatwia zapamiętywanie i zrozumienie.
Jestem przekonana, że każdy może spróbować i przekonać się, jak bardzo myślenie wizualne pomaga w codziennej pracy. Dlatego też sama prowadzę kursy Sketchnotingu i Myślenia Wizualnego, które można zamówić u siebie w pracy, w szkole lub online.
Co zatem wyróżnia myślenie wizualne na tle innych metod komunikacji?
Myślenie wizualne łączy kreatywność z logiką, angażuje emocje i wyobraźnię. Dzięki temu przekazy są bardziej przystępne, łatwiej je zapamiętać i szybciej zrozumieć. Rysowanie person, metafor czy map pomaga uściślić przekaz i pobudza empatię, co jest kluczowe w budowaniu relacji z odbiorcą. Wizualizacje są też atrakcyjne estetycznie, a ładne obrazy zostają w pamięci na dłużej. To wszystko sprawia, że myślenie wizualne jest wyjątkowo skuteczne w dzisiejszym świecie.
Podsumowując, myślenie wizualne to klucz do skutecznej komunikacji w świecie pełnym informacji. Jeśli chcesz tworzyć skuteczniejsze reklamy, budować komunikację wewnętrzną w firmie lub zewnętrzną na stronie www, lub social media czy poprawić komunikację w zespołach – skontaktuj się z ekspertką i dowiedz się, jak pomoże Ci w tym Myślenie Wizualne!
Barbara Grzegorzewska
Ekspertka od Myślenia Wizualnego, Sketchnotingu oraz cyfrowego zapisu treści
Pomaga wyróżnić Twoją markę wizualizacjami typu sketchnotki, mapy myśli, ikonografiki czy filmy rysunkowe wyjaśniające Twój produkt lub usługę. Specjalistka od Marketingu, podróżniczka, poliglotka i autorka książki „Rysunkowa Podróż Po Ameryce Południowej”, ilustratorka i instruktorka jogi 🙂 Prowadzi stronę www.basia-rysuje.pl.
