Na każdym kroku słyszysz i czytasz o finansach osobistych i wydatkach, o oszczędnościach, o poduszkach finansowych. I myślisz – o co chodzi? Jesteśmy niezależne, prowadzimy swoje biznesy, robimy kariery. Ogarniamy setki spraw dziennie a niestety z własnymi finansami nie możemy dojść do ładu. Dlaczego tak się dzieje? Może dlatego, że zostawiamy temat pieniędzy na sam koniec spraw do załatwienia myśląc że samo się ułoży. A zazwyczaj samo się nie układa. Dlaczego?
Bo nie wiemy ile wydajemy, nie wiemy na co wydajemy najwięcej, nie oszczędzamy.
Jeżeli czymś się nie zajmujemy, nie poświęcamy temu czasu i nie interesujemy się tym, to po prostu się dzieje (zazwyczaj źle) bez naszego udziału. A wystarczy, że zaczniemy się tym interesować i dbać o to – w naszym przypadku o finanse. Myślisz, że ciebie to nie dotyczy? To ja zapytam – jak się mają Twoje pieniądze. Jak Ty się masz ze swoimi pieniędzmi? Kontrolujesz je czy jesteś kontrolowana przez nie? Zarządzasz swoją kasą czy raczej jest na odwrót? No właśnie.
Przejecie kontroli nad wydatkami to pierwszy krok na drodze do zbudowania bezpieczeństwa finansowego, zarówno Twojego jak i Twoich bliskich. A żeby zrobić ten krok powinnaś zmienić swoje nastawienie, powinnaś zdiagnozować i popracować nad swoimi przekonaniami (np. słynnym pieniądze szczęścia nie dają, serio?) i nawykami, tak aby zacząć zarządzać pieniędzmi, niezalenie od tego ile ich masz.
Zacznij więc od odpowiedzi na parę pytań. To będzie taki krok zero.
- Czym dla Ciebie są pieniądze.
- Co dzięki nim chciałaby zrobić, do czego są Ci potrzebne.
- Jak się czujesz kiedy je masz a co odczuwasz kiedy ich brakuje.
- Jakie było podejście do pieniędzy w Twoim rodzinnym domu.
- Jakie wzorce zachowań w odniesieniu do pieniędzy chciałabyś przekazać swoim dzieciom.
Kiedy już „zdiagnozujesz” swoje wnętrze możesz przejść do działań. W tym celu możesz zastosować system 4 kroków, które stopniowo pomogą Ci uporządkować finanse.
Krok 1. Prowadź budżet domowy
Dzięki budżetowi dokładnie będziesz wiedzieć ile zarabiasz, ile wydajesz i ile ci zostaje. Będziesz wiedzieć czy twoja sytuacja finansowa poprawia się czy może pogarsza a przede wszystkim, nie będziesz się zastanawiać na co „rozeszły się” Twoje pieniądze bo będziesz miała nad nimi kontrolę. Budżet możesz prowadzić w różnej formie: w exellu, w aplikacjach do zarządzania budżetem domowym (np. kontomierz, Money Lover) a nawet w aplikacji Twojego banku – po prostu w takiej formie jaka będzie dla Ciebie najlepsza i najprostsza.
Jak przygotować dobry budżet?
- Przede wszystkim określ dokładnie wszystkie dochody (w tym premie, nagrody) swoje i partnera.
- Spisz wszystkie wydatki stałe (w tym zobowiązania kredytowe), zaplanuj pozostałe wydatki oraz kwoty jakie będziesz przeznaczać na oszczędności.
- Inajważniejsze: przestrzegaj zaplanowanych kwot.
Kluczowa jest tu systematyczność (na koniec miesiąca przygotuj budżet na kolejny miesiąc) i dokładność. Budżet nie spełni swojego zadania jeżeli będziesz go przygotowywać chaotycznie, to znaczy nie uwzględniając wszystkich dochodów (np. premii, nagród, dochodów dodatkowych z tyt umów zlecenia), źle przypisując dochody (np. jako dochód wpiszesz pieniądze z pożyczki) lub pomijając pewne wydatki.
Zapisuj więc wszystko, tylko wtedy będziesz wiedziała jak gospodarujesz swoimi pieniędzmi i co najważniejsze – ile zostaje Ci wolnych środków.
Krok 2. Kontroluj wydatki.
Jednym z elementów budżetu było określenie m.in. Twoich wydatków stałych (takich jak czynsze, abonamenty, opłaty za media) i zaplanowanie wydatków pozostałych (m.in. zakupy spożywcze, odzieżowe, wydatki na przyjemności). Teraz, kiedy masz już to rozpisane i wiesz ile wydajesz to możesz zoptymalizować lub nawet wyeliminować zbędne wydatki bo to one zjadają najwięcej Twoich pieniędzy.
Jak możesz to zrobić? Możliwości jest wiele.
- Przyjrzyj się zużyciu wody w swoim domu/mieszkaniu i podejmij odpowiednie działanie (np. zamontuj eko baterie, wyedukuj domowników).
- Zmień dostawcę energii lub rodzaj taryfy na taką, która bardziej odpowiada Twojemu stylowi życia (np. na nocną).
- Połącz usługi w pakiety, np. przenieś do jednego ubezpieczyciela ubezpieczenia mieszkania i na życie.
- Sprawdź ile płacisz za różnego rodzaju abonamenty i subskrypcje; czy z wszystkiego faktycznie korzystasz?
- Na zakupy spożywcze wybieraj się zawsze z listą zakupów (może Ci w tym pomóc aplikacja np. Listonic), staraj się nie chodzić na zakupy z dziećmi, nie kupuj „na głodnego” i na zapas.
- Wyznacz limit wydatków i określ częstotliwość zakupów, szczególnie odzieżowych.
- Uważaj ma tzw. efekt latte czyli małe wydatki (codzienna kawa w kawiarni przez tydzień to koszt około 10 zł , przez miesiąc – 200 zł).
W kontrolowaniu wydatków wcale nie chodzi o to aby nic nie kupować, chodzi o to aby kupować smart i z głową, aby kupować faktycznie rzeczy czy przedmioty, które są Ci potrzebne i przed wszystkim chodzi o to aby kupować za swoje pieniądze a nie za pożyczone. Dlatego kontrolując wydatki nie przeoczysz momentu, w którym zaczniesz wydawać więcej niż masz.
Krok 3. Nic cię nie zaskoczy czyli załóż fundusz awaryjny.
Prowadzisz już budżet, kontrolujesz wydatki to teraz nadszedł czas na uruchomienie funduszu awaryjnego.
Co to takiego fundusz awaryjny?
To osobne konto na które powinnaś przelewać z każdej wypłaty określony wcześniej % pieniędzy z przeznaczeniem na wydatki typu: urodziny, ubezpieczenie auta, mieszkania ale również nowa pralka czy lodówka.
Po co Ci to?
W przypadku większych wydatków (np. na ubezpieczenie auta) będziesz na ten wydatek po prostu przygotowana. Nie zaskoczy Cię moment w którym musisz opłacić składkę i nie będziesz musiała przeznaczać na ten cel pieniędzy z wynagrodzenia, z innych oszczędności lub co gorsza pożyczać.
Fundusz awaryjny pozwoli Ci również gromadzić pieniądze na zakup np. sprzętu AGD lub innego potrzebnego wyposażenia, które może się z biegiem lat zużyć. Ważne abyś wcześniej określiła na co możesz przeznaczyć pieniądze z konta awaryjnego i nie wydawała je na nic innego spoza listy.
Krok 4. Zacznij oszczędzać.
Wyrobienie nawyku oszczędzania to kolejny filar zarządzania Twoimi finansami. Oznacza to, że masz już kontrolę nad swoimi pieniędzmi bo potrafisz odłożyć a nie tylko wydawać. Budujesz więc wspomniane wcześniej bezpieczeństwo finansowe dla siebie i swoich bliskich i jesteś na najlepszej dobrej drodze ku rozpoczęciu pomnażaniu swoich oszczędności. Tylko najpierw trzeba zacząć oszczędzać. Wiesz, że min. 10% twoich wszystkich dochodów powinnaś odkładać? A robisz to? Jeżeli tak to świetnie – gratuluję! Jeżeli nie – to czas najwyższy zacząć.
Jak możesz zacząć oszczędzać?
- Skorzystaj z usługi smart saver: to zaokrąglenie do określonej kwoty lub procent od kwoty płatności kartą debetową, które trafia na specjalne konto oszczędnościowe. To takie autooszczędzanie bez Twojego udziału.
- Załóż rachunki oszczędnościowe i przypisz im określone cele na które chcesz zebrać pieniądze (może na nowe narty?) i zautomatyzuj cały proces. Po prostu określoną część wynagrodzenia od razu przelewaj na konto oszczędnościowe.
Pamiętaj o paru ważnych kwestiach:
- Zacznij od realnych kwot, w odniesieniu do swoich możliwości finansowych. Jeżeli wcześniej nie oszczędzałaś a założysz sobie jako cel oszczędnościowy np. zgromadzenie 10 000 w ciągu 4 miesięcy to jest bardzo prawdopodobne, że po prostu tego nie osiągniesz. Pojawi się złość, frustracja i kolejny raz porzucenie zamiaru oszczędzania.
- Kluczowa tu jest zasada pierwszeństwa: najpierw dbasz o siebie (czyli oszczędzasz) a resztę przeznaczasz na wydatki. W odwrotnej kolejności nigdy Ci nie starczy na odłożenie pieniędzy bo zawsze będzie coś ważniejszego,
- Jeżeli w jakimś miesiącu nie uda Ci się odłożyć to nie przejmuj się i działaj dalej, przecież nie od razu Rzym zbudowano.
Budżet domowy, kontrola wydatków, fundusz awaryjny i oszczędzanie to stabilne podstawy Twoich finansów. Oczywiście zarządzanie własnymi finansami nie jest proste, można się jednak tego nauczyć. Potrzebna jest Twoja cierpliwość, czas i zdyscyplinowanie. Jeżeli potrzebujesz wsparcia w tym temacie to pomocne mogą być np. różne wyzwania prowadzone w mediach społecznościowych, dzięki którym można się wzajemnie motywować. Sprawdź tylko wcześniej profil osoby, która organizuje takie wydarzenia abyś miała pewność, że jest to faktycznie ktoś, kto zna się na finansach. Nie myśl stereotypowo, że nie masz wystarczająco dużo pieniędzy żeby nimi zarządzać. Musisz zrozumieć, że jeżeli zaczniesz nimi zarządzać to właśnie będziesz miała pieniądze bo nadasz właściwy kierunek swoim finansom.
Pamiętaj również o zależności: im więcej zarabiasz tym niestety więcej wydajesz. Dlatego niezależnie od Twojej sytuacji finansowej – kontroluj finanse, kontroluj wydatki.
I pamiętaj:
„Troszcząc się o własne finanse, będziesz w stanie zadbać o tych których kochasz” Suze Orman.
Agnieszka Leszczyńska Zawieja
Przedsiębiorca, prowadzi firmę Finanseeu specjalizującą się w kredytach hipotecznych i finansowaniach dla firm. Absolwentka wydziału prawa i administracji Uniwersytetu im Adama Mickiewicz w Poznaniu oraz studiów podyplomowych z zakresu marketingu i zarządzania Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny). Posiada ponad 20 letnie doświadczenie w finansach i bankowości. Angażując się m.in. w edukację finansową kobiet. Prowadzi media społecznościowe o tematyce finansowej. Uczestniczy w projekcie Przedsiębiorczość Jest Kobietą, bierze udział w cotygodniowych livach na instagramie „Pogadajmy o kasie”, uczestniczyła w biznes panelu: sytuacja kobiet na rynku pracy w ramach konferencji Kobiety w Biznesie, edycja 2021 r.
Strona www: https://finanseeu.pl/
Facebook: https://www.facebook.com/finanseeu/
Instagram: https://www.instagram.com/agnieszka_leszczynska_zawieja
