Czy zdarza ci się czasem pomyśleć, że nie zasługujesz na osiągnięcia, które odnosisz? Czy masz obawy, że inni ludzie odkryją, że tylko udajesz pewność siebie? Czy zastanawiasz się, czy naprawdę jesteś tak utalentowany, jak się przedstawiasz?
Dla wielu osób te pytania są codziennym wyzwaniem, z którym zmaga się ich mały, tajny sekret. W końcu nikt nie pragnie przyznać się do odczuwania syndromu oszusta, obawiając się utraty reputacji w oczach innych.
Syndrom oszusta jest nieuchwytny dla osób z zewnątrz. To zjawisko psychologiczne, w którym jednostki wierzą, że osiągnęły swój sukces jedynie dzięki szczęściu, ciężkiej pracy lub znajomościom, a nie ze względu na swoją inteligencję czy talent. Osoby z syndromem oszusta uważają, że oszukały innych, sprawiając, że uwierzyli, iż są godne sukcesu. W rzeczywistości same odczuwają się jako oszuści, grając rolę utalentowanych i kompetentnych jednostek w swojej pracy.
Historia terminu „syndrom oszusta” sięga połowy lat 70., kiedy to lekarze Pauline Clance i Suzanne Imes postanowili opisać to zjawisko jako powtarzające się doświadczenie emocjonalne, a nie jako chorobę psychiczną. Ich badania wykazały, że ponad 70% profesjonalistów doświadczało tego syndromu w pewnym momencie kariery.
Ironicznie, syndrom oszusta dotyka głównie tych, którzy osiągają najwyższe wyniki. Ludzi, którzy są niezwykle inteligentni, utalentowani i pracowici, często nie uznają swojego sukcesu za własny. Paradoksalnie, osoby te bagatelizują swoje zasługi.
Najbardziej charakterystycznym objawem syndromu oszusta jest uporczywe zwątpienie w własną inteligencję i umiejętności. To zjawisko dotyka ludzi na różnych poziomach, od studentów, którzy wątpią w swoje umiejętności, po dyrektorów generalnych obawiających się zwolnienia przy każdym zebraniu zespołu. Choć pewne uczucia niepewności są naturalne w nowych sytuacjach czy podczas nauki, to w przypadku syndromu oszusta te emocje są intensywniejsze niż zwykły stres związany z wyzwaniami.
Aby sprawdzić, czy to zjawisko dotyczy ciebie, zastanów się nad kilkoma pytaniami:
- Czy odczuwasz dyskomfort, gdy otrzymujesz pochwały za swoje osiągnięcia?
- Czy wątpisz w swoją ogólną inteligencję?
- Czy sądzisz, że inni ludzie byliby rozczarowani, gdyby dowiedzieli się prawdy o twoich umiejętnościach?
Gdy analizujesz te pytania, zastanów się, w jakich sytuacjach te uczucia są najbardziej intensywne.
Rozpocznij proces monitorowania swoich reakcji i zanotuj sytuacje, w których czujesz się jak oszust. Z czasem zaczniesz dostrzegać wzorce i zrozumiesz, kiedy i jak syndrom oszusta wpływa na twoje myśli. To ważny krok w zrozumieniu, że nie jesteś sam.
Klasyfikacja syndromu oszusta obejmuje cztery ogólne kategorie:
- Perfekcjonista – osoba, której każdy błąd wydaje się potwierdzeniem bycia oszustem.
- Pracoholik – jednostka, przekonana, że musi być superbohaterem, by udowodnić swoją kompetencję.
- Naturalny geniusz – osoba, która uważa, że nowe rzeczy powinny być łatwe do nauki, a trudności świadczą o braku inteligencji.
- Ekspert – jednostka wierząca, że posiadanie pełnej wiedzy to klucz do sukcesu, choć może już znać wystarczająco.
Prawdopodobnie możesz zidentyfikować się w więcej niż jednej kategorii, co jest całkowicie naturalne. Poświęć czas na zdiagnozowanie swoich objawów syndromu oszusta, co ułatwi znalezienie ulgi w walce z tym zjawiskiem.
Jak przeciwdziałać syndromowi oszusta?
- Porównuj się do właściwych ludzi – skoncentruj się na własnych osiągnięciach i postępach, unikając niezdrowych porównań społecznych.
- Zbieraj fakty – stwórz listę swoich umiejętności, kwalifikacji i osiągnięć, aby uzmysłowić sobie swoją wyjątkowość.
- Przeformułuj negatywne myśli – nazwij i zanotuj swoje uczucia, a następnie próbuj zmieniać negatywne myśli na pozytywne.
- Traktuj pewność siebie jako umiejętność – zaczynaj od małych kroków, pokonuj porażki i rozwijaj odporność na akceptację niepowodzeń.
Podsumowując, walka z syndromem oszusta może być trudna, ale teraz posiadasz narzędzia, aby skutecznie przeciwdziałać negatywnym myślom, gdy się pojawią. Zrozumienie własnych objawów i korzystanie z różnych technik samoświadomości może pomóc w osiągnięciu równowagi i pewności siebie.
Pamiętaj, że nie jesteś sam – rozmowa z zaufaną osobą może dostarczyć wsparcia i perspektywy.
Joanna Bailey
Założycielka Herjoy.pl – Kobieta, która wygrała walkę ze swoim syndromem oszusta.
Jest certyfikowanym Coachem kobiet w ciąży i po porodzie (Pregnancy and Postpartum Athleticism Certified Coach), Trenerem Personalnym, Nauczycielem Jogi YTT 200RYT (joga hormonalna, hatha joga, ashtanga i joga restoratywna, joga na krześle dla Seniorów) oraz Instruktorem Stretchingu i Pilatesu.
Prowadząc różnorodne zajęcia ruchowe, skupia się na zdrowiu kręgosłupa, wzmacnianiu mięśni dna miednicy oraz ogólnej poprawie stanu psychofizycznego kobiet w ciąży i po porodzie. Jej oferta obejmuje zajęcia zarówno dla tych, które niedawno urodziły, jak i dla tych, które doświadczyły macierzyństwa wiele lat temu.
Poza praktyką instruktorską, aktywnie zaangażowana jest w działalność społeczną. Działa w fundacji Gonito, wspierając kobiety po poronieniach oraz w fundacji Creo, której celem jest wspieranie zachowania sprawności seniorów. Organizatorka pikników i wyjazdów dla Mam z dziećmi oraz wyjazdów dla Seniorów.
Zaangażowanie w różnorodne dziedziny, ciągłe doskonalenie się poprzez uczestnictwo w kursach i aktywność społeczna świadczą o pasji i zaangażowaniu tej wyjątkowej profesjonalistki w dziedzinie zdrowia kobiet i Seniorów.
Bibliografia:
- The Imposter Syndrome Workbook: Exercises to Boost Your Confidence, Own Your Success, and Embrace Your Brilliance ; Athina Danilo r. 2022
- Imposter cure; Jessamy Hibberd r. 2019
