Interim Management (IM) to dynamicznie rozwijający się segment rynku usług zarządzania, zyskujący na znaczeniu w Polsce i na świecie. Interim managerowie – specjaliści zatrudniani czasowo do realizacji konkretnych projektów, zarządzania zmianą lub optymalizacji procesów – stają się coraz częściej kluczowym elementem strategii wielu firm. W ciągu ostatnich lat zauważalny jest wzrost udziału kobiet w tym zawodzie. Analiza raportów „Interim Managemen w Polsce” za lata 2018-2023 realizowanych przez Stowarzyszenie Interim Managers SIM potwierdza zachodzące zmiany oraz trendy związane z rosnącą rolą kobiet w tym zawodzie.
Zawód Interim Manager został oficjalnie zarejestrowany w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji w sierpniu 2021 roku staraniem Stowarzyszenie Interim Managers SIM, które powstało w 2009 roku i od tego czasu aktywnie buduje rynek interim management w Polsce. Edukuje i podnosi świadomość biznesu w kwestii korzyści z zatrudniania IM. O czasu wpisania IM do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji jest jedyną instytucją certyfikująca interim managerów.
Kobieca twarz Interim Management
Stowarzyszenie SIM prowadzi badania rynku IM w Polsce od 2018 roku. W pierwszym raporcie kobiety były co piątym aktywnym zawodowo IM. W kolejnych latach zauważalny był wzrost udziału kobiet w IM, który osiągnął 23% w 2021 r. Kobiety były aktywne przede wszystkim w obszarach związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi, finansami i sprzedażą, co odzwierciedlało tradycyjne podziały zawodowe. Wraz z rosnącymi słupkami procentowymi zaczęły pojawiać się pierwsze oznaki zmiany. Kobiety zaczęły zdobywać coraz większe uznanie w branżach technologicznych i przemysłowych, gdzie wcześniej dominowali mężczyźni. W rezultacie liczba projektów powierzanych kobietom zaczęła stopniowo rosnąć.
W latach 2022-2023 wzrost udziału kobiet w interim management stał się bardziej wyraźny. W 2022 roku raport SIM wskazywał, że kobiety stanowiły już jednej czwartej wszystkich interim managerów, co było wyższym wynikiem niż średnia europejska wynosząca około 15%. Kobiety dominowały w obszarze HR, gdzie realizowały trzykrotnie więcej projektów niż mężczyźni, ale ich obecność w innych obszarach, takich jak IT, logistyka czy produkcja, była znacznie mniejsza.
Wzrost ten można przypisać kilku czynnikom. Po pierwsze, rosnąca akceptacja i promocja różnorodności w miejscu pracy, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, przyczyniły się do większej reprezentacji kobiet w interim management. Po drugie, kobiety zaczęły wykazywać większe zainteresowanie karierami w zarządzaniu czasowym, widząc w tym szansę na rozwój zawodowy i zdobycie cennego doświadczenia w różnych branżach.
Przyczyny wzrostu udziału kobiet w Interim Management
Wzrost znaczenia różnorodności
Jednym z najważniejszych czynników wpływających na wzrost udziału kobiet w interim management jest rosnące zrozumienie korzyści płynących z różnorodności w zespołach zarządzających. Różnorodność w miejscu pracy prowadzi do zróżnicowania perspektyw i podejść do zarządzania, co może zwiększyć zdolność firmy do adaptacji i reagowania na zmieniające się warunki rynkowe. Wprowadzenie kobiet na stanowiskach zarządczych do organizacji, również w formule IM, pomaga również w tworzeniu bardziej inkluzywnej kultury organizacyjnej, co jest kluczowe dla przyciągania i utrzymania talentów.
Wzrost znaczenia kompetencji miękkich
Interim management wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy i doświadczenia, ale także wysokich kompetencji miękkich, takich jak komunikacja, negocjacje, zarządzanie zespołem i empatia. Kobiety często posiadają wysoko rozwinięte umiejętności interpersonalne, które są niezwykle cenne w zarządzaniu zmianą i projektami interimowymi.
Empatia i umiejętność budowania relacji to cechy, które mogą znacząco wpłynąć na sukces projektów interimowych. Wzrost znaczenia kompetencji miękkich w zarządzaniu przyczynił się do zwiększenia zapotrzebowania na kobiety w rolach interim managerów.
Wzrost świadomości i edukacja
Rosnąca świadomość znaczenia różnorodności oraz działania edukacyjne podejmowane przez organizacje, takie jak Stowarzyszenie Interim Managers SIM, odegrały kluczową rolę w promowaniu udziału kobiet w interim management. SIM prowadziło liczne szkolenia, warsztaty i programy certyfikacyjne, które pomagają kobietom zdobyć niezbędne kompetencje i pewność siebie, aby skutecznie działać w tej branży.
Ponadto, SIM aktywnie promuje ideę interim management poprzez organizowanie konferencji, seminariów i spotkań networkingowych, które umożliwiają wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk między interim managerami a decydentami z różnych branż. Dzięki tym działaniom, coraz więcej kobiet jest świadomych możliwości, jakie daje kariera w interim management i decyduje się na rozwijanie swoich umiejętności w tym kierunku.
Wyzwania stojące na drodze Interimek
Bariery kulturowe i stereotypy
Pomimo postępów, kobiety w interim management nadal napotykają na wiele wyzwań. Jednym z głównych problemów są utrzymujące się bariery kulturowe i stereotypy dotyczące roli kobiet w biznesie. W wielu firmach wciąż istnieje przekonanie, że stanowiska zarządcze, zwłaszcza w branżach technologicznych i przemysłowych, są zarezerwowane dla mężczyzn. Te stereotypy mogą wpływać na procesy rekrutacyjne, ograniczając szanse kobiet na kontrakty IM.
Brak wzorców i mentorek
Kolejnym wyzwaniem jest niedostatek wzorców i mentorek, które mogłyby inspirować i wspierać kobiety w dążeniu do kariery w IM. W branży, w której dominują mężczyźni, kobiety często nie mają możliwości obserwowania innych kobiet na stanowiskach zarządczych, co może wpływać na ich pewność siebie i aspiracje zawodowe.
Programy mentorskie i sieci wsparcia mogłyby odegrać kluczową rolę w przezwyciężaniu tego wyzwania. Mentorki mogą dostarczyć cennych wskazówek, dzielić się doświadczeniem i pomagać kobietom w budowaniu swojej kariery oraz inspirować kolejne pokolenia do podążania tą ścieżką zawodową.
Jednak ze względu na specyfikę tego zawodu, którego kwintesencją jest tymczasowość, trudno byłoby zaprojektować i przeprowadzić taki program mentoringowy. O ile osoba zatrudniona w przedsiębiorstwie klienta miałaby szansę na obserwowanie interimki przy pracy, o tyle powierzenie jej w tym przedsiębiorstwie roli IM jest mało prawdopodobne. Shadow Management (SM) również nie spełni tej roli. Shadow Manager jest przewodnikiem ale dla managera, który jest na stałe związany z firmą i pozostanie w niej po zakończeniu kontraktu czasowego.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym to wyzwanie, z którym zmaga się wiele kobiet, niezależnie od branży. W kontekście interim management, który często wiąże się z intensywną pracą, utrzymanie tej równowagi może być szczególnie trudne. Decydując się na karierę IM akceptuje się fakt czasowej zmiany miejsca zamieszkania. Rynek IM w Polsce jest na tyle mały, że nie odrzuca się ciekawego projektu wyłącznie z powodu lokalizacji geograficznej.
Czy przyszłość jest kobietą w IM?
Analiza raportów za lata 2018-2023 wskazuje na pozytywne trendy w zakresie zwiększenia udziału kobiet w IM. Wzrost ten jest napędzany przez rosnącą świadomość znaczenia różnorodności, zmieniające się wymagania rynku oraz działania edukacyjne i promocyjne podejmowane przez organizacje branżowe.
W przyszłości można oczekiwać, że udział kobiet w interim management będzie nadal rosnąć. Firmy coraz częściej dostrzegają wartość różnorodnych zespołów i korzyści płynące z wprowadzenia kobiet na stanowiska zarządcze. To z kolei będzie się przekładało na wzrost skłonności do zatrudniania interimek. Równie prawdopodobne jest sprzężenie zwrotne – wzrost liczby kobiet w interim management może również przyczynić się do zmiany kultury organizacyjnej i promowania równouprawnienia płci w miejscu pracy.
Rola kobiet w cyfryzacji i transformacji technologicznej
W miarę jak technologia coraz bardziej przenika wszystkie aspekty biznesu, rola interimek będzie coraz większa. Kobiety wnoszą do projektów nie tylko swoje techniczne kompetencje, ale również umiejętności zarządzania zmianą, które są kluczowe w projektach cyfryzacyjnych. Interim managerowie działający w branżach technologicznych muszą nie tylko rozumieć zaawansowane technologie, ale także potrafić zarządzać zespołami, które te technologie wdrażają. Umiejętność zarządzania zmianą, negocjacje i empatia są kluczowe dla sukcesu takich projektów, a kobiety często wyróżniają się w tym wyróżniają.
Zrównoważony rozwój i społeczna odpowiedzialność biznesu
Wzrost udziału kobiet w interim management przyczynia się również do promowania zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Kobiety często wnoszą do firm bardziej zrównoważone podejście do zarządzania, koncentrując się na długoterminowych celach i wpływie społeczno-ekonomicznym swoich działań.
Firmy, które angażują kobiety jako interim managerów, mogą korzystać z ich perspektywy na zrównoważony rozwój i CSR, co może prowadzić do bardziej odpowiedzialnych i etycznych praktyk biznesowych. Kobiety chętniej promują inicjatywy związane z równowagą między życiem zawodowym a prywatnym, zrównoważonym rozwojem oraz różnorodnością i inkluzją w miejscu pracy.
Podsumowanie
Rosnący udział kobiet w interim management jest pozytywnym trendem. Aby kontynuować i wzmacniać ten trend, konieczne są działania na różnych poziomach. Przedsiębiorstwa promujące różnorodność i równość płci oddziałują nie tylko na własny ekosystem. Wspierając edukację i rozwój kompetencji, tworząc programy mentoringowe oraz wprowadzając elastyczne formy zatrudnienia pośrednio kształtują również rynek IM. Kobiety pracujące w takich firmach z większą swobodą myślą o swoich karierach, w tym o działaniu w charakterze interim managerek.
Organizacje branżowe, takie jak Stowarzyszenie Interim Managers SIM, powinny kontynuować swoje działania edukacyjne i propagujące ideę IM. Umożliwiając udział w panelach i wystąpieniach na swoich wydarzeniach takich jak doroczna konferencja czy webinary wspierają kobiety w rozwoju kariery w IM.
Przyszłość wygląda obiecująco, a rosnąca liczba kobiet w interim management świadczy o zmieniającej się dynamice rynku pracy i rosnącym zrozumieniu znaczenia różnorodności w zarządzaniu.
Monika Brzózka
Doświadczona ekspertka o unikalnym zestawie umiejętności.
Certyfikowana Interim Managerka oraz Audytorka Wewnętrzna, z sukcesem pełniącą rolę Dyrektorki Finansowej dla największego koncernu mediowego na świecie.
Jako Certyfikowana Mentorka Kognitywna i aktywna uczestniczka Programów Mentoringowych Fundacji Liderek Biznesu, wspiera kobiety w budowaniu pewności siebie i osiąganiu najwyższych szczytów w karierze zawodowej.
Propagatorka szczupłego zarządzania LEAN oraz mówczyni, która zaprezentowała swoją pasję nurkową na scenie TEDx Warsaw Women w 2023 roku. Współzałożycielka Stowarzyszenia Ghost Diving Poland, gdzie jako wolontariuszka aktywnie uczestniczy w oczyszczaniu mórz z sieci widmo.
Aktywna członkini stowarzyszeń branżowych Stowarzyszenie Interim Managers SIM czy Stowarzyszenie Agencji Reklamowych SAR. Jest absolwentką MBA Akademii Leona Koźmińskiego.
