Od kilku lat obserwujemy wzrastający trend zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Pracownicy zagraniczni wypełniają luki kadrowe w branży budowlanej, transportowej oraz branży HoReCa. Coraz częściej są to osoby posiadające wysokie kwalifikacje oraz wiedzę specjalistyczną m.in. z branży IT. Zainteresowanie zatrudnianiem cudzoziemców stale rośnie, jednak skomplikowane procedury legalizacyjne oraz zmiany prawne mogą skutecznie zniechęcać potencjalnych Pracodawców. Na co powinni zwrócić uwagę chcąc legalnie zatrudnić cudzoziemca w firmie? Jakie problemy mogą pojawić się w trakcie procedur? Kto ponosi odpowiedzialność za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca?
Sprawdź legalność pobytu
W pierwszej kolejności weryfikujemy legalność pobytu cudzoziemca. Może być to wiza – wówczas sprawdzamy, na jaki okres została wydana i z jakiego celu. Możemy spotkać się także z kartą pobytu. Należy pamiętać, że cudzoziemiec przedstawiający kartę pobytu powinien także wskazać decyzję z podstawą prawną, na którą została wydana. W tym miejscu należy zaznaczyć, że karta z adnotacją „dostęp do rynku pracy” nie zawsze oznacza nieograniczoną możliwość zatrudniania cudzoziemca. Najczęściej okazuje się, że karta pobytu została wydana w celu wykonywania pracy na rzecz konkretnej firmy, a zmiana pracodawcy oznacza rozpoczęcie procedury od początku. Kolejnym etapem, tuż po zweryfikowaniu legalności pobytu cudzoziemca jest wybranie najbardziej optymalnego rozwiązania legalizacyjnego.
Wybierz procedurę
Zakładając, że potencjalny pracownik przebywa już w Polsce i jest obywatelem Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy. Pracodawca może ubiegać się o wpis do ewidencje oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy w urzędzie pracy. Uzyskany dokument pozwala na pracę przez maksymalnie 180 dni w ciągu roku. Chcąc zatrzymać pracownika na dłuży czas, należy wówczas ubiegać się o zezwolenie na pracę we właściwym urzędzie wojewódzkim. Wpisując stanowisko pracy we wniosku o udzielenie zezwolenia na pracę, należy zwrócić uwagę, czy dany zawód jest uznany za deficytowy. Jeśli nie – konieczne będzie przeprowadzenie testu rynku pracy. Jeżeli na lokalnym rynku pracy nie znajdą się osoby mogące zaspokoić potrzeby kadrowe, pracodawca otrzymuje opinie starosty, którą należy dołączyć do wniosku. Dużym ułatwieniem będzie sięgnięcie do rozporządzenia rady ministra, w którym znajdziemy grupy zawodów zwolnionych z procedury uzyskiwania opinii starosty.
Zatrudnij cudzoziemca
Gdy otrzymamy stosowne dokumenty legalizujące zatrudnienie, przechodzimy do podpisania umowy z cudzoziemcem oraz zgłoszenia do ZUS. Dokument należy przygotować w języku zrozumiałym da cudzoziemca, a umowa powinna zostać sporządzona zgodnie ze wskazanymi warunkami. Trzeba pamiętać, że praca na innych warunkach niż określone zezwoleniu na pracę czy oświadczeniu, uznawana jest za nielegalną. Podczas kontroli służb, oprócz mandatów dla pracodawcy wysokości od 1000 – 30000 zł, cudzoziemiec może otrzymać zobowiązanie do powrotu oraz zakaz wjazdu do strefy Schengen.
Przed rozpoczęciem działań warto zapoznać się także ze specyfiką działania Urzędu Pracy oraz Urzędu Wojewódzkiego, z którym będziemy współpracować. Niestety, jednym z bardziej uciążliwych problemów dla Pracodawców to długi czas oczekiwania na wydanie właściwych dokumentów. Mimo, że kodeks postępowania administracyjnego jasno reguluje termin rozpatrywania sprawy, ilość wniosków napływających do urzędu powoduje olbrzymie zatory administracyjne. Dodatkowo, brak jakiegokolwiek dokumentu wymaganego w sprawie oraz niepoprawne uzupełnienie wniosków znacząco wydłuża procedury. Z tego powodu coraz więcej pracodawców decyduje się na oddelegowanie procesu zatrudniania cudzoziemców specjalistom. Dzięki temu, pracodawca zyskuje czas i pewność, że przeprowadzona procedura jest właściwa do sytuacji cudzoziemca, a tym samym nie naraża się na ewentualne problemy związane z nielegalnym zatrudnianiem.
Magdalena Piszczek
Specjalista ds. legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce
Wspieram pracodawców oraz cudzoziemców w procedurach związanych z legalizacją pobytu i pracy w Polsce. Posiadam 4 letnie doświadczenie w prowadzeniu postępowań legalizacyjnych poparte teoretyczną i praktyczną wiedzą. Jestem absolwentką studiów magisterskich na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie na kierunku bezpieczeństwo narodowe, o specjalizacji zarządzanie bezpieczeństwem i obronnością.
E-mail: magda@needpermit.pl
Strona WWW: www.needpermit.pl
Niestety nie każdy na to zwraca uwagę i „czarny rynek” rośnie…